Lịch sử ra đời ngày truyền thống học sinh, sinh viên và Hội Sinh viên Việt Nam: sau Cách mạng Tháng Tám, các Hội học sinh kháng chiến và Đoàn sinh viên kháng chiến được thành lập trên khắp ba miền, với tinh thần "Tích cực cầm cự, chuẩn bị tổng phản công." Đến năm 1950, phong trào sinh viên ở Sài Gòn - Gia Định bùng nổ mạnh mẽ, đặc biệt là vào ngày 09/01/1950, khi hàng ngàn học sinh, sinh viên biểu tình đòi quyền tự do bị đàn áp đẫm máu. Sự hy sinh của anh Trần Văn Ơn đã khơi dậy ý chí đấu tranh chống thực dân Pháp trong nhân dân, đánh dấu một mốc quan trọng trong lịch sử đấu tranh của học sinh, sinh viên.

 

Với sự kiện lịch sử đó, Đại hội toàn quốc Liên đoàn thanh niên Việt Nam lần thứ nhất (02/1950) quyết định lấy ngày 09/01 hằng năm làm Ngày truyền thống học sinh sinh viên. Đại hội đại biểu toàn quốc Hội Sinh viên Việt Nam lần thứ V (11/1993) ở Thủ đô Hà Nội, đã quyết định đồng thời lấy ngày 09/01 làm Ngày truyền thống của Hội Sinh viên Việt Nam.